مساله تابعيت سياسي است!؟
تقريبا تمامي آنها صحبت هاي خود را با توجيه قانون و قانونگذار شروع کردند ، اينکه مساله تابعيت يک امر سياسي است ، اينکه نمي خواهند روزي رئيس جمهوري داشته باشند که اصالتا افغاني يا عراقي است و ...

 دکتر بهشيد ارفع نيا: تاوان قانون نامناسب تابعيت را، زن ايرانى مى‌پردازد

چطور به خود اجازه مى‌دهيد شناسنامه دختر هجده‌‌ساله‌‌اى را باطل کنيد که زنده است و سال‌ها با همين شناسنامه صادره خودتان زندگى کرده است؟ قرارداد 1?30 لاهه مى‌گويد کشورها نبايد اجازه دهند هيچ فردى بى‌تابعيت باشد و آن‌وقت ما اينگونه فردى را بى‌تابعيت مى‌کنيم

 ايجاد ائتلافهاي گسترده و پوشش رسانه اي قانون تابعيت را تغيير خواهد داد؛ مصاحبه با ربيعه نصيري
اين قانون به زنان مراکشي امکان مي دهد تا از تابعيت و شهروندي خود بهره مند شوند. اين حقي است که به کودکان داده مي شود تا به عنوان تبعه ي اين کشور به رسميت شناخته شده و همانند ديگر کودکان مراکشي از حقوقي که براي آنها در نظر گرفته شده برخوردار باشند

 بحرين: تضمين حقوق کودکاني که پدران خارجي دارند
فعالان زن در بحرين تلاش مي کنند تا با برگزاري يک سمينار منطقه اي به دولت فشار آورند تا به کودکاني که از مادران بحريني و پدران خارجي به دنيا مي آيند، حق تابعيت اين كشور داده شود.

 زنان حقير با شوهران حقير؛ يافته هاي يک تحقيق درباره قوانين تابعيت در کشورهاي عربي
 اين مقاله به بحث و بررسي فعاليت هاي مرکز تحقيقات و آموزش توسعه در لبنان مي پردازد که هدف آن بررسي تعبيض عليه شهروندان زن درکشورهاي عربي است که با افراد خارجي ازدواج کرده و حق انتقال تابعيت خود به کودکانشان را ندارند. اين مسئله، تاثير بسيار جدي بر حقوق مدني، اجتماعي، اقتصادي و سياسي خانواده هايي دارد که زن خانواده با فردي خارجي ازدواج کرده است.

 ايسنا: دولت براي کمک به زناني که شوهر خارجي دارند، به بچه هاي بالاي 18 سالشان تابعيت مي دهد

در حالي که طبق آخرين آمار ارائه شده از سوي يکي از نمايندگان مجلس، بيش از 260 هزار کودک بي تابعيت حاصل از ازدواج دختران ايراني با مردان غير ايراني در کشور بدون هيچ برنامه ريزي اي زندگي مي کنند، در حالي که دست کم 260 هزار کودک انتظار آينده اي را مي کشند که تاريک است، در حالي که 260 هزار کودک نمي توانند مانند همسالانشان به مدرسه بروند و رشد کنند و شخصيتشان در محيطي آرام و سالم شکل بگيرد، خبرگزاري دانشجويان ايران گفت و گويي با رييس اداره تابعيت و امور پناهندگان وزارت امور خارجه انجام داده و در مقدمه اش، چنين آورده است:

"داشتن كار و ازدواج با زن ايراني، دولت را هم مجبور كرده است كه به آنها اقامت غيردائم بدهد و در گام بعدي شاهد هستيم كه دولت، در راستاي كمك به زنان ايراني كه با مردان خارجي ازدواج كرده‌اند، با شرايطي، به فرزندان بالاي 18 سالشان، حق تابعيت مي‌دهد."

به راستي آيا اعطاي تابعيت ايراني بعد از 18 سالگي به کودکاني که 18 سال بي هويت زندگي کرده اند، دردي از اين کودکان و مادرانشان دوا مي کند؟ 

 آرزوي داشتن تابعيت کشور مادري؛ محمد مصطفايي

يکي از مشکلات حقوقي فرزندان حاصل از ازدواج زن ايراني با مرد غير ايراني اين بود که اين افراد نمي توانستند تابعيت کشور متبوع مادر خود را تحصيل نمايند، هر چند بر اساس مقررات مندرج در قانون مدني پدر و مادر اين دسته از افراد با اجازه دولت ايران مي توانستند در قيد زوجيت يکديگر در آيند.

 کدام بحران هويت؟؛ سارا لقايي

دچار بودن تحصيل کرده ها و روشفکرها و شناسنامه دارها به «بحران هويت»، براي آنها که نيمي ايراني اند و نيمي خارجي از آن مشکلات مرفه بي دردي است. آنها به جرم اينکه به جاي پدرشان، مادرشان ايراني است نتوانسته اند تابعيت ايراني و شناسنامه بگيرند، درنتيجه نتوانسته اند و نمي توانند مدرسه بروند، تحصيل کنند، روشنفکر شوند و بعد به بحران هويت دچار مي شوند. آنها از بدو تولدشان هويت نداشته اند.

 قانون تازه تابعيت فرزندان،دردي را از زنان ايراني با شوهران افغاني دوا نكرد
اگر به منطقهء شهريار برويد زنان زيادي را مي‌بينيد كه شوهران افغان آن‌ها به افغانستان بازگشته‌اند و بچه‌هايشان نه مي‌توانند شناسنامه بگيرند و نه به حساب مي‌آيند و در كمال تاسف بچه‌هاي خياباني مي‌شوند

 بي هويتي 18 ساله و عواقب آن، گفت و گو با دكتر بهشيد ارفع نيا
سيزدهمين روز از آبان امسال ، سرانجام طرح مجلس براي تعيين تکليف تابعيت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ايراني با مردان خارجي ، با وجود همه اما و اگرها به تصويب نهايي رسيد و رئيس جمهور آن را به دستگاه هاي اجرايي ابلاغ کرد.
تصويب نهايي اين طرح ، بار ديگر قصه تلخ کودکان بي هويت را بر سر زبانها انداخت و بهانه اي شد تا با دکتر بهشيد ارفع نيا، استاد حقوق بين الملل خصوصي دانشگاه شهيد بهشتي ، در دفتر وکالتش ملاقات کنم و از او بپرسم اصلاح قانون تابعيت تا چه حد در رفع مشکلات اين قشر کارآمد بوده است. هنوز مصاحبه را آغاز نکرده بودم که عضو هيات مديره کانون وکلا گفت: کاش طرح اصلاحي ، اين گونه تصويب نمي شد!

 شناسنامه ام را بدهيد درس بخوانم

«چي مي نويسي؟»

محمد که روي پنجه پا ايستاده تا قدش به ميز برسد و با سختي به جمله روي صفحه کاغذ نگاه مي کند اين سوال را مي پرسد.

مي گويم: نوشتم که تو سواد نداري.

مي گويد: «دوست دارم با سواد باشم، ولي چون شناسنامه ندارم مدرسه ثبت نامم نمي کنند.»

 

 زنان مراکشي هم براي قانون تابعيت به پا خاسته اند

طرح تغيير قانون تابعيت مراکش و تصحيح اين قانون به صورتي که تابعيت از طريق مادران مراکشي به کودکانشان  منتقل گردد از موارد اساسي به شمار مي آيد اما بحث بسيار جالب توجهي که هم اکنون وجود دارد آن است که فعالين حقوق زنان در مراکش خواستار تفسير موسع درباره  انتقال تابعيت از طريق مادران هستند.

 مديرکل اتباع خارجي کرمانشاه از فرزندان بي هويت 12 هزار مادر کرمانشاهي مي گويد

بعد از حمله آمريکا به عراق و فروپاشي نظام بعثي در اين کشور، تعداد زيادي از اتباع عراقي ساکن در استان کرمانشاه که عموما از اعضاي سپاه بدر بودند به طور خود خواسته و بدون اطلاع و هماهنگي به کشور خود مراجعت کردند و اين مسأله منحصر به استان ما نبود، بلکه بسياري از اتباع عراقي بعد از تغيير رژيم به کشور خود بازگشتند.

رضوان مدني، مديرکل امور اتباع و مهاجرين استان کرمانشاه با بيان اين مطلب مي گويد که اکنون فرزندان حاصل از ازدواج مردان عراقي با زنان ايراني در معرض خطرهاي زيادي قرار دارند و نياز است که توجه خاصي نسبت به آنها صورت گيرد.

 يك مقام دولتي: تابعيت مادري را مردان نمي پذيرند

در تابعيت فرزند، نسب پدر شرط است. تصور نکنيد که در قانون حق خانم‌ها ناديده گرفته شده است. تصويب هر يك از قوانين فلسفه خاصي دارد. فلسفه قانونگذار در آن زمان كه اين قانون را تصويب كرده، اين بوده كه ازدواج زن ايراني با مرد خارجي را ترويج نكند. براي اين منظور به زن هشدار مي‌دهد كه در صورت ازدواج با غيرايراني حتي بچه او را ايراني تلقي نمي‌کند. ضمن اين که به خاطر رعايت اصل وحدت خانواده نمي‌تواند شوهر خارجي باشد و همه اعضاي خانواده‌اش ايراني باشند، يعني واقعيت اين است كه معمولا مردان اين را نمي‌پذيرند.

اين چكيده اي است از اظهارات "عليرضا احمدي"، رييس اداره تابعيت وزارت امور خارجه.

 ايران، سرزمين مطلق پدران

از يکسو همچنان وضعيت کودکاني که در ايران از مادران ايراني و پدران افغاني و يا بعضاٌ عراقي متولد شده اند تا رسيدن به سن هجده سالگي در هاله اي از ابهام باقي مانده است و از سوي ديگر عملاٌ حق کودکاني که از مادران ايراني و پدران غير ايراني در خارج از ايران متولد شده اند در خصوص تحصيل تابعيت ايران ناديده انگاشته شده است

 "بچه هاي خاک" و بيچه پروري مجلس

"بچه هاي خاک" فيلمي است از مهناز محمدي درباره زندگي بچه هاي بي تابعيت. بچه هايي که در ايران متولد شده اند و دارند قد مي کشند، مادرانشان ايراني است، اما به خاطر اينکه پدرانشان غيرايراني است، شناسنامه و تابعيت ندارند و از حقوق اجتماعي محرومند.
به گفته او، نشان دادن وضعيت اسف بار اين افراد به جهت ايجاد امکان تغيير در وضعيت زندگي شان از دلايل ساخت اين فيلم است.
براي تهيه اين فيلم زمان زيادي را صرف کرده و به نوعي با زندگي بغرنج آنها عجين شده است. تصويب طرحي در مجلس درباره تابعيت اين کودکان بهانه اي شد براي گفت و گوي ميدان با او:

 مجلس به كدام تابعيت مادري راي داد؟!

سيدمحمد تقي محصل همداني ،رئيس کميسيون حقوقي و قضايي مجلس :" در حال حاضر، عده اي از افغانستان و عراق به ايران مي آيند و با زنان ايراني ازدواج مي کنند و برخي از اين مردان ،زنان خود را با چند فرزند تنها مي گذارند. از سوي ديگر اگر ما اين طرح را تصويب کنيم ،عده اي فراري اعم از زنان و مرداني که در اروپا هستند، به ايران مي آيند و مي گويند مادر ما فلاني است و بايد به ما شناسنامه بدهيد. به همين دليل دولت خودش بهتر مي داند از طريق وزارت امور خارجه ،لايحه اي را تهيه و آنرا به اطلاع نمايندگان برساند".

 

 تابعيت و بي توجهي مجلس به هويت زن ايراني
اين مصوبه کارساز نيست. چون به زن ايراني الاصل ما هويت کاملي نمي دهد تا فرزندانش را به تابعيت خودش درآورد، مصوبه بايد به گونه اي بود که هر زن ايراني که با مردي از اتباع بيگانه در کشور ازدواج مي کرد، بتواند تابعيت خود را به فرزندانش بدهد.

 دولت هنوز كودكان ايراني - افغاني را به رسميت نمي‌شناسد
تغييرات و اصلاحات انجام‌شده در ماده 976 قانون مدني هيچ مسووليتي درباره دوران زير 18 سال اين كودكان برعهده نمي‌گيرد و لطف خود را در اعطاي تابعيت به فرزنداني كه در اين خاك چشم به جهان گشوده‌اند و مادران و مادران مادرانشان ايراني‌اند تنها پس از 18 سالگي بروز مي‌دهد

 بگذار ايراني بمانم
علي دهانش را گشود و مرد پايش را با کفش درون دهان کودک گذاشت و خنده ي مستانه سر داد. ليلا و مهدي خواهر و برادر بزرگترش هم وحشتزده به نشانه ي همدردي نگاهش مي کردند.

 سرزمين خودمان!
سن و سالي نداشتم، شايد پانزده يا شانزده سال. پدرم تهي دست بود و گرفتار چه کنم چه کنم براي يافتن لقمه ناني. زورش اگر به سرنوشت نمي رسيد، به من که مي رسيد؛ مرا به حجله ي مردي فرستاد بي خانمان. يک نان خور کم مي شد و شيربهايي که از او مي گرفت هم مرهمي بود بر زخمهايش. مرد بدي هم نبود، يک بار که رفت افغانستان خانواده اش را ببيند، ديگر بازنگشت، خبرش را آوردند. من ماندم و کودکي بي شناسنامه در دامانم.

  ازدواجهاي غيرقانوني چرا؟
ازدواج دختران ايراني با مردان عراقي  اغلب در پي علاقه هاي شخصي اتفاق مي افتد. گاه نيز علاقه به داشتن دامادي از ديار عتبات عاليات و امکان رفت و آمد به عراق موجب شده است که خانواده ها نسبت به ازدواج دخترشان با يک مرد عراقي ترغيب شوند.

 دولت ايران بايد تعهدات خود را در مورد تابعيت کودکان اجرا کند

طبق بند 1 ماده 7 کنوانسيون حقوق کودک هر کودکي که از بدو تولد حق دارد تولدش ثبت شود و تابعيتي را به دست آورد

 قوانين مربوط به تابعيت فرزند و مادر در کشورهاي اسلامي

طبق قانون جديد تابعيت پاکستان که از سال 2001 به مرحله اجرا در آمده است . هر کودکي که از مادر پاکستاني متولد شود بدون هيچ قيد و شرطي تبعه پاکستان محسوب مي شود . در اين خصوص شروطي از قبيل تولد کودک در پاکستان و غيره در نظر گرفته نشده است.

 قانون تابعيت براي کشور يا قبيله؟
قانون تابعيت ما هنوز چنين است که فرض را بر آن مي‌گذارد که جامعه يک قبيله است متشکل از مردان. در قانون قبيله، زن جزو مايملک مرد است، فرزند هم مايملک مرد است. به همين دليل در هنگام ازدواج مرد است که زن را "مي‌گيرد" و به درون قبيله خود آورده و به او تابعيت قبيله خود را مي‌دهد.